Naar aanleiding van Pauw & Witteman van 17 april 2009
De dames Agnes Kant en Heleen Mees lijken elkaar te vinden in de gedachte dat je in ieder geval lage inkomens niet zwaar moet belasten. Mijn idee zou zijn: Laat mensen in eerste instantie voor zichzelf zorgen, en laat hen, pas als dit lukt, een bijdrage aan de samenleving leveren.
Nu denkt natuurlijk iedereen aan een ingewikkeld belastingsysteem met allerlei progressieve schijven, maar dat hoeft helemaal niet. Je kunt het ook af met één schijf. Stel het belasting tarief is 40% van je inkomen dat je boven de € 15.000 per jaar verdiend. Als je dan als huishouden €15.000 verdient, dan mag je dat geld houden. Verdien je meer, dan ga je pas over het meerverdiende 40% betalen. Dit heeft als consequentie dat het systeem ondanks haar eenvoud toch licht progressief is. Als je minder verdient, dan betaal je negatieve belasting, ofwel je krijgt een uitkering. Het tarief van 40% blijft ook dan in takt. Van elke euro die je minder verdiend dan € 15.000 krijg je dan € 0,40 van de belasting terug. Verdien je bijvoorbeeld € 8000, dan wordt je inkomen € 8.000 + (15.000 – 8000) x € 0,40 = € 11.200. Verdien je helemaal niks, dan krijg je 15.000 x € 0,40 = € 6000 per jaar.
Het voordeel van dit systeem is dat je belasting en bijstand op een voor iedereen inzichtelijke manier integreert. Voordeel is ook dat er een stevige stimulans om te werken in zit, want, wat je inkomen ook is, van elke euro die je extra verdiend, mag je per saldo € 0,60 in je eigen zak stoppen.
Ook de rente-inkomsten kunnen gemakkelijk binnen het systeem gebracht worden. Nu is het zo dat de rente op 4% gesteld is, en dat je daarover 30% betaald. Je kunt ook de rente op 3% stellen, en daar het tarief van 40% rekenen. In beide gevallen betaal je 1,2% over je vermogen.
Zo eenvoudig als het hier wordt voorgesteld, zal zo’n systeem in de praktijk natuurlijk niet zijn. Agnes Kant zal wel al meteen roepen dat € 6000 per jaar bijstand te weinig is. Toch denk ik dat het goed is, om eens over zo’n systeem na te denken. Het is simpel en stimulerend, en geeft duidelijkheid aan de burger.