Wetenschappers, publicisten en politici moeten volgens Pels hun statische beeld van de islam bijstellen. Opvallend is dat hij in dat rijtje niet de moslims zelf noemt. Hoeven zij hun statische beeld van de Islam niet bij te stellen?
Pels haalt in zijn artikel Waarheid is nooit keihard en onwrikbaar Arabiste Petra Sijpesteijn aan die onderstreept dat er vanaf het allervroegste begin verschil van mening is geweest over de inhoud van de islam. Dat zal best zo zijn, maar wat doet dat ertoe? Het gaat erom dat iedere moslim, toen en nu, zijn versie van de Islam als enige juiste beschouwd.
Er is trouwens weldegelijk een gemeenschappelijke noemer aan te wijzen in de Islam. Dat is de Koran. Moslims van diverse stromingen gaan er van uit dat de woorden in de Koran de onbetwijfelbare woorden van Allah zijn. Of wil Pels aan moslims gaan uitleggen dat zij die woorden met een korreltje zout moet nemen.
Pels verwisselt democratie met wetenschap. In de wetenschap is waarheid nooit definitief. Al brengt de wetenschap technieken voort waar we levens van laten afhangen, dan nog kunnen de theorieën achter deze technieken nooit als definitief als waar bestempeld woorden. Postmodernisten (ik neem aan dat Pels zich ook tot dit kamp rekent) zijn met dit gegeven aan de haal gegaan en hebben ervan gemaakt dat alles dan maar relatief is. Maar zo is het niet. Een geslaagde wetenschappelijke theorie kun je niet af doen als ‘ook maar een mening’ omdat ze wel een aantal verschijnselen in een in hoge mate juiste samenhang weet te beschrijven.
Pels denkt dat waarheid afhankelijk is van het debat in het parlement. Hij zegt: “in de democratie zijn waar en onwaar, goed en kwaad, afhankelijk van uiteenlopende perspectieven; die kunnen in de loop van de discussie veranderen.” Dat is wel een heel relatief begrip van waarheid. De overtuigingen van de Kamerleden zou ik opvattingen noemen. En een uikomst van een debat, betekent niet dat daarmee recht is gedaan aan de feiten.
Om een voorbeeld te noemen. Indertijd was er discussie over hoeveel Polen binnen een bepaalde termijn naar Nederland zouden komen om werk te zoeken. De regering baseerde zich voor zijn beleid op een onderzoek dat stelde dat dit wel mee zou vallen. Andere partijen trokken de uitkomsten van dat onderzoek in twijfel. Uiteindelijk heeft de regeringsstandpunt een meerderheid gekregen. Betekent dat dan ook dat hiermee een waarheid over het aantal Polen in Nederland gecreëerd is? Ik denk van niet. Achteraf is gebleken dat de voorspellingen van het onderzoek niet overeenkwamen met de feiten, maar dat er veel meer Polen naar Nederland waren gekomen.