Naar aanleiding van Nova, 22 mei 2009
Je bent niet gebonden voordat je een verbinding aangaat. Dat lijkt Joost Lagendijk maar moeilijk in te zien.
Hij vindt nog steeds dat de EU gewoon regels voor toetreding moet opstellen. Sterker nog, hij wil gewoon we dezelfde regels toepassen als die golden toen overhaast tien Oost-Europese landen tot de EU werden toegelaten. Tegenover landen die aan de regels voldoen of lijken te voldoen, is de EU vervolgens met handen en voeten gebonden. Nee zeggen is dan in de visie van Lagendijk uitgesloten, want afspraak is afspraak.
Lagendijk begrijpt niet dat de toetreding zelf pas de status van afspraak heeft.
Tot aan de daadwerkelijke toetreding van een land is de EU niet gebonden aan regels met betrekking tot toetreding. De EU is extern zelfs niet gebonden aan het principe van gelijke monniken gelijke kappen. Nee, de EU mag zelf haar vrienden uitkiezen en hoeft daar geen verantwoording over af te leggen. Lid worden van de EU is geen recht, maar een voorrecht.
Hoe bijvoorbeeld zou je in regels moeten vastleggen dat Turkije verschilt van Europa in die zin dat het een land met sterke Islamitisch karakter is? Dat dit waarschijnlijk niet lukt, heeft als consequentie dat dit soort argumenten in het geheel niet meewegen in de regels. En wat niet in regels gevangen is, mag, volgens Lagendijk, niet meewegen in de beoordeling.
Zo formeel als Lagendijk zich opstelt tegenover de EU, zo meegaand stelt hij zich op tegenover toetredende landen. Lagendijk bepleit een boterzachte toepassing van de regels naar toetredende landen toe. Dat landen als Bulgarije en Roemenië daar bij hun toetreding misbruik van gemaakt hebben, geeft hij weliswaar toe, maar leidt bij hem niet tot een andere opstelling. Het is dat hij weet dat toetreding van Turkije momenteel toch geen kans maakt, maar o wee als de kansen keren, dan staat Lagendijk vooraan om Turkije welkom te heten, … en dan hoeft dat met die regels ook niet meer zo.