Naar aanleiding van NRC, 5 oktober 2010
Zowel Drees sr. als Drees jr. hebben de Den Uyliaanse wending van de PvdA niet willen meemaken. Drees jr. heeft zijn eigen partij opgericht (DS ’70). Drees sr. heeft het lidmaatschap van de PvdA opgezegd.
Het is moeilijk vol te houden dat dit geen inhoudelijke redenen had. Den Uyl maakte van het socialisme een soort antifascistische religie waarbij steeds maar weer bewezen moest worden hoezeer nationale belangen verkwanseld mochten worden. Drees sr. daarentegen stond veel meer onbevangen tegenover het behartigen van nationale belangen. Hij zag dat niet als moreel problematisch. Ook het streven naar een multiculturele samenleving is te zien als exponent van antifascistische koers van de PvdA die Den Uyl inzette.
Het probleem met antifascistisch beleid is mijns inziens dat je fascisme toch als referentiekader neemt. Doel is je zover mogelijk van het fascisme te verwijderen. Als je dan op een gegeven moment toch toe te geven dat je beleid niet deugd, betekent dat automatisch terugkeren op je schreden in de richting van: … juist ja, dat vermaledijde fascisme. Vrij van fascisme ben je pas als het fascisme niet als referentiekader kiest. In die zin was Drees vrij van fascisme en Den Uyl niet.