Naar aanleiding van Buitenhof, 25 oktober 2009
Naast de as links-rechts, zou je de politiek moeten verdelen langs een tweede as. Om te spreken over de winnaars en de verliezers van de globaliserende samenleving vind ik onnodig complicerend. Wie wil er nu tot de verliezers gerekend worden. Een duidelijkere aanduiding voor de tweede as is de tegenstelling nationaal en internationaal. Je krijgt dan vier mogelijke combinaties: links-internationaal; links-nationaal; rechts-internationaal en rechts-nationaal.
Al geruime tijd is er behoefte aan een partij met een links-nationaal profiel. Je hoeft daarbij niet te denken aan heel links, maar ook niet aan heel nationalistisch. Als ijkpunt voor de combinatie gematigd links en gematigd nationalistisch, zou ik Drees sr. willen noemen, die de PvdA heeft verlaten toen de partij onder invloed van Nieuw-Links zowel linkser als internationalistischer werd. Een partij met een gematigd links-nationalistisch profiel bestaat in Nederland niet meer sinds de teloorgang van DS’70. Als je sindsdien iets nationalistischer wil stemmen, ben je genoodzaakt een zekere verrechtsing voor lief wilt nemen.
Bijkomend probleem is dat nationalistisch meestal als rechts of zelfs als extreemrechts wordt aangeduid. De combinatie links en nationalistisch betekent in die terminologie tegelijkertijd links en rechts, hetgeen een soort terminologische kortsluiting betekent. Zodoende is de combinatie links en nationalistisch lange tijd als een onmogelijkheid gezien.