Geen betere kandidaat dan Borghouts?

Naar aanleiding van Nova, 20 april, 2009 

Is de maling echt zo dun dat men geen betere kandidaat kan vinden voor het voorzitterschap van het ABP? Wat te denken van iemand onder wiens hoede geen malversaties aan te wijzen zijn. Wat als men eens onder gewone burgers gaat werven? Die zijn heus niet allemaal op hun achterhoofd gevallen … zoals Borghouts.

Kindsoldaten van slachtoffer tot dader

In de reportage van Nova, 18 april 2008 ging het met name om de vraag of kindsoldaten dader of slachtoffer zijn. Het trieste is dat dit onderscheid bij kindsoldaten niet te maken is. Waarschijnlijk klopt het dat de kinderen in eerste instantie gedwongen worden tot geweld, maar dat doet er op den duur niet meer toe. Juist omdat deze kinderen door hun ervaringen met geweld gevormd worden, vergroeien ze daarmee, en verworden ze tot volwassenen voor wie geweld vertrouwd is en altijd binnen handbereik ligt. Ze verworden zodoende van slachtoffer tot dader. Natuurlijk zijn er individuele verschillen, maar het is toch te verwachten dat Sierra Leone nog niet verlost is van problemen met deze populatie ex-kindsoldaten.

Net als de kindsoldaten is ook Gini Mooy in zekere zin slachtoffer van haar vorming, want de methode van participerende observatie die haar als antropoloog onderwezen is, draagt bij aan een al te vergoelijkende houding ten aanzien gruwelijkheden die bepaald niet kinderachtig zijn. Het is deze vergoelijkende houding van beroepshalve al te aardige antropologen die leidt tot cultuurrelativisme. En cultuurrelativisme mondt uit in zelfverkozen machteloosheid: Een tragedie los je immers niet op door enkel van perspectief te veranderen.

Waarom is het schilderij ‘De bocht van de Herengracht’ van Gerrit Berckheyde mooi?

Naar aanleiding van Nova, 17 april, 2009

Er zijn twee elementen die ik kan traceren.

Om te beginnen is het een ‘hoorbaar’ schilderij. Je hoort als het ware de echo van de paardenhoeven, het geroezemoes van keuvelende mensen, de roeispanen in het water, af en toe het geluid van het laden en lossen van de vrachtboten. De vraag is hoe dit effect wordt bewerkstelligd. Ik denk niet enkel door middel van de genoemde geluidmakende elementen, maar in samenhang met de ruimte van de straat waarin deze geluiden plaatsvinden. Je ziet bij wijze van spreken de echo in de ruimte tussen de gebouwen weerkaatsen.

Het tweede element dat het schilderij mooi maakt, is dat het hier om toentertijd betrekkelijk nieuwe panden gaat. Ook de bestrating ziet er nog nieuw uit. Nieuwbouw zou je tegenwoordig zeggen. Je kunt je voorstellen dat de gracht met zijn panden die mooie lentedag voor het eerst voor de beleving ontdekt werd. Dat wat moeizaam uit de grond gestampt is, krijgt die dag pas de vanzelfsprekendheid van dat het er gewoon is. Een beleving van nieuw, die meer dan driehonderd jaar oud is.

P.S.

Ik wil opmerken dat het schilderij dat via de website te zien is, niet het schilderij is dat in de reportage te zien is. Het schilderij op de website vertoont de bocht van de Herengracht als deze voltooid is, terwijl op het schilderij in de reportage diverse panden er nog niet staan. Blijkbaar heeft Berckheyde de bocht van de Herengracht twee keer geschilderd. Mijn eerdere beschrijving van het schilderij is gebaseerd op het schilderij dat op de website is vertoond. Ik heb daarbij doorgeklikt naar geheugenvannederland.nl om de afbeelding te kunnen vergroten.

Belasting en bijstand integreren in één systeem

Naar aanleiding van Pauw & Witteman van 17 april 2009 

De dames Agnes Kant en Heleen Mees lijken elkaar te vinden in de gedachte dat je in ieder geval lage inkomens niet zwaar moet belasten. Mijn idee zou zijn: Laat mensen in eerste instantie voor zichzelf zorgen, en laat hen, pas als dit lukt, een bijdrage aan de samenleving leveren.

Nu denkt natuurlijk iedereen aan een ingewikkeld belastingsysteem met allerlei progressieve schijven, maar dat hoeft helemaal niet. Je kunt het ook af met één schijf. Stel het belasting tarief is 40% van je inkomen dat je boven de € 15.000 per jaar verdiend. Als je dan als huishouden €15.000 verdient, dan mag je dat geld houden. Verdien je meer, dan ga je pas over het meerverdiende 40% betalen. Dit heeft als consequentie dat het systeem ondanks haar eenvoud toch licht progressief is. Als je minder verdient, dan betaal je negatieve belasting, ofwel je krijgt een uitkering. Het tarief van 40% blijft ook dan in takt. Van elke euro die je minder verdiend dan € 15.000 krijg je dan € 0,40 van de belasting terug. Verdien je bijvoorbeeld  € 8000, dan wordt je inkomen € 8.000 + (15.000 – 8000) x € 0,40 = € 11.200. Verdien je helemaal niks, dan krijg je 15.000 x € 0,40 = € 6000 per jaar.

Het voordeel van dit systeem is dat je belasting en bijstand op een voor iedereen inzichtelijke manier integreert. Voordeel is ook dat er een stevige stimulans om te werken in zit, want, wat je inkomen ook is, van elke euro die je extra verdiend, mag je per saldo € 0,60 in je eigen zak stoppen.

Ook de rente-inkomsten kunnen gemakkelijk binnen het systeem gebracht worden. Nu is het zo dat de rente op 4% gesteld is, en dat je daarover 30% betaald. Je kunt ook de rente op 3% stellen, en daar het tarief van 40% rekenen. In beide gevallen betaal je 1,2% over je vermogen.

Zo eenvoudig als het hier wordt voorgesteld, zal zo’n systeem in de praktijk natuurlijk niet zijn. Agnes Kant zal wel al meteen roepen dat € 6000 per jaar bijstand te weinig is. Toch denk ik dat het goed is, om eens over zo’n systeem na te denken. Het is simpel en stimulerend, en geeft duidelijkheid aan de burger.

Excuses Wolfsen alles behalve ruiterlijk

Naar aanleiding van Nova, 16 april 2009 en Pauw & Witteman, 16 april 2009 

Als de minister van verkeer en waterstaat zegt dat je door rood mag rijden, dan is dat nog niet zo. Net zomin kan de minister van binnenlandse zaken een eigen uitleg geven aan regels ten aanzien van woonkosten van burgemeesters als deze in een toelichting op de wet ondubbelzinnig omschreven staan. Zo heb ik, vrij vertaald, de strekking van dat artikel dat niet geplaatst mag worden, begrepen. Graag had ik gezien dat Wolfsen in Nova  in discussie was getreden met de hoofdredacteur van Ons Utrecht of met de auteur van het artikel. Ook zou het artikel in naam van de persvrijheid alsnog gepubliceerd moeten worden.

De excuses van Wolfsen zijn allesbehalve ruiterlijk te noemen. Behalve dat hij zich nog steeds in negatieve zin uitlaat over het artikel, zegt hij enkel dat wanneer ook maar de schijn is gewekt dat hij een heel klein beetje verkeerd heeft gedaan, dat het hem dan heel erg spijt. Hij presenteert zich als een heilig boontje dat zich al de kleren van het lijf rukt, zelfs bij de kleinste zonde. De Wolfsen die ik via deze affaire heb leren kennen, is daar in zekere zin het spiegelbeeld van. Deze Wolfsen zou gezegd kunnen hebben: ‘Als mijn integriteit ook maar in het minste in twijfel getrokken wordt, dan moet zelfs de persvrijheid wijken.’

Meedoen in het hoogste geweldspectrum

Naar aanleiding van Nova, 14 april 2009 

‘JSF? Niet doen! Waar is de vijand?’ Bolkestein heeft niet veel woorden nodig om de politiek weer met beide benen op de grond te doen landen.

En inderdaad, waarom moeten wij zo nodig meedraaien in het ‘hoogste geweldspectrum?’ Met een F16 kun je toch ook ongestoord bommen droppen. In Joegoslavië en in Irak hadden piloten immers nauwelijks last van afweergeschut, laat staan van een vijandige luchtmacht.

Ook het argument van Berlijn dat je onze jongens alleen met het beste van het beste de oorlog in stuurt, klopt niet. Geen enkele Nederlandse soldaat beschikt over meer uitrusting dan juist een F16-piloot. Ook loopt een F16-piloot geen buitengewoon groot risico, of het moet al zijn omdat het toestel moeilijk in bedwang te houden is. Maar dat geldt ook voor de JSF die nog gecompliceerder is.

Als men dan toch zo nodig uitrusting moet verbeteren, begin dan met het schoeisel van grondsoldaten. Of zijn we dat bericht vergeten, dat soldaten fatsoenlijke schoenen op eigen kosten meenemen, omdat de officiële legerklompen nou niet bepaald geschikt zijn voor in de Afghaanse woestijn? Als je dan toch moet sneuvelen, dan doe je dat toch liever niet omdat je schoenen niet lekker zitten.

Trouwens het hoogste geweldspectrum, dat zijn toch atoombommen!?

Nieuwe technieken die grote infrastructurele werken overbodig maken

Naar aanleiding van Nova, 11 april 2009 

Voor ondernemende studenten lijkt Senegal een paradijs. Alle problemen moeten daar nog zo ongeveer opgelost worden. Een soort Simcity, maar dan in het echt. Of het ontwikkelingsproject gaat slagen, is echter nog maar de vraag. Het is niet het eerste ontwikkelingsproject dat met veel enthousiasme wordt opgestart. De kans dat diverse wielen opnieuw uitgevonden gaan worden, is groot.

Wat Afrika uiteindelijk uit het moeras zal trekken, zijn nieuwe technieken die grote infrastructurele werken overbodig maken. Die technieken laten ten dele nog op zich wachten. Mobiele telefonie en ICT zijn daar een voorloper van, kleinschalige energieopwekking en –opslag (bijvoorbeeld als waterstof) een noodzakelijk vervolg. Problemen kunnen dan beter plaatselijk – bijvoorbeeld op dorpsniveau – worden opgelost. Die nieuwe technieken moeten dan wel handhaafbaar zijn. In het verleden raakten waterpompen e.d. dikwijls in onbruik omdat ze niet gerepareerd konden worden. Als het niet de kennis was die ontbrak, dan waren het wel de onderdelen. Dat kan met zonnecollectoren natuurlijk ook gebeuren.

Resultaat van het project mag niet zijn dat vluchtelingen in plaats van per boot naar Spanje, per vliegtuig naar Nederland komen. Als er studentenuitwisselingsprogramma’s ontstaan, is die kans niet denkbeeldig. Waar één schaap over de dam is, volgen er meer. Spanje houdt zich overigens niet voor niks afzijdig. Zij zouden de eerst aangewezenen zijn om terplekke een ontwikkelingsproject op te zetten.

Aan tafel met Rutte, Wolfsen en Knevel

Naar aanleiding van uitzending Pauw & Witteman, 10 april 2009 met Mark Rutte, Aleid Wolfsen en Andies Knevel als gasten 

Kickboxen subsidiëren om hangjongeren van de straat te houden is wellicht niet zo’n goed idee omdat de jongeren de gevechtshandelingen die ze dan leren, op straat kunnen toepassen. Dat was wat Rutte bedoelde met gesubsidieerd in elkaar getrapt worden. Volleyballen kan zo bezien wel gesubsidieerd worden.

Vrouwen worden liever bediend door vrouwen. Daar is niks mis mee, zegt burgemeester Wolfsen. Daar mogen we op inspelen. Misschien is dat zo, maar wat is dan het principiële verschil met blanke mensen die het prettiger vinden om door een blanke bediend te worden? Vindt Wolfsen dat ook oké? Mag daar ook op ingespeeld worden? Zo nee, dan zou ik toch graag Wolfsen’s argumentatie horen, waarom het ene wel en het andere niet kan.

In een reactie op een reportage van Nova van 18 maart over de grote verwarring bij de EO-achterban vraag ik me af of al bekend is wat Knevel vindt van de opstanding uit de doden. Dat ik zo snel op mijn wenken bediend wordt, had ik toen niet kunnen dromen.

Reportage toont onschuld Vegan Streaker allerminst aan

Naar aanleiding van Nova, 10 april 2009 

Wat breedsprakig is die moeder van de Vegan Streaker toch! Wat heeft ze veel woorden nodig om de boodschap te verkondigen dat haar zoon geen vlieg kwaad doet. Het enige enigszins ter zake doende argument wat ze noemde, was dat de Vegan Streaker naar aanleiding van een journaalbericht over de nertsbevrijdingsactie in Zeeland gezegd zou hebben dat dit een stomme actie was omdat veel van die bevrijde nertsen zouden sterven. Dat er veel nertsen zouden sterven, werd evenwel ook al in het betreffende journaalbericht vermeld. Het kan dus goed zijn dat de Vegan Streaker enkel op die mededeling reageerde, omdat dit gegeven nieuw voor hem was. Toen hij de nertsen vrijliet, was hij zich daar niet van bewust. Hoe dit ook zij, de onschuld van de Vegan Streaker is met deze reportage allerminst aangetoond.

Kliklijn in Marokko geen innovatie

In de reportage van Nova, 9 april 2009 wordt gesproken van de eerste kliklijn tegen corruptie in de Arabische wereld. De betreffende telefoondienst is evenwel geen kliklijn, als daaronder verstaan wordt dat burgers anoniem andere burgers telefonisch kunnen aangeven bij de overheid. De lijn vervult eerder de functie van ombudsman in die zin dat burgers die zich onheus behandeld weten door de overheid, hier hun beklag kunnen doen zonder dat dit bij de overheid bekend raakt. Mijn inschatting is dat klikken in een land als Marokko niet als innovatie beschouwd kan worden. Het is er juist een van oudsher bevreesd fenomeen.

Moslimaalmoezenier in Afghanistan

Naar aanleiding van Nova, 9 april 2009 

Of Ali Eddaoudi aalmoezenier in het leger kan worden lijkt me vergelijkbaar met de vraag of dat voor een pacifist mogelijk is. Heeft in het verleden bijvoorbeeld wel eens een pacifist als legeraalmoezenier gefunctioneerd? En zo ja, hoe verliep dat?

Bij Eddaoudi rijst de vraag of moslimsoldaten volgens hem wel in het juiste kamp vechten. Gaat Eddaoudi bijvoorbeeld aan moslimsoldaten vertellen dat strijden tegen moslimbroeders in Afghanistan in strijd is met hun geloof? In dat geval kan met recht gesteld worden, dat zijn overtuigingen een goed functioneren als legeraalmoezenier in de weg staan.

Het probleem lijkt mij te zijn ontstaan doordat het leger de procedure tot aanstelling enerzijds te zeer uit handen heeft gegeven en anderzijds te zeer geformaliseerd heeft. Te zeer uit handen gegeven omdat niet het leger zelf maar het Contactorgaan Moslims en Overheid (CMO) Eddaoudi heeft voorgedragen. Te sterk geformaliseerd omdat de Militaire Inlichtingen en Veiligheidsdienst (MIVD) enkel screent op bepaalde criteria. Als het CMO voordraagt en de MIVD daar geen stokje voor steekt, ben je aangenomen.

Wat daardoor ontbreekt is het normale oordeel als werkgever. Defensie heeft zich in dat opzicht laten gijzelen. Of Eddaoudi werkelijk milder is geworden of dat hij zich enkel zo voordoet om, eenmaal aalmoezenier, weer voor opschudding te zorgen, is mij uit de reportage niet duidelijk geworden. Als werkgever zou ik dat wel graag vooraf willen weten.

De alwetende Rouvoet

Naar aanleiding van Nova, 8 april 2009 

Zo’n meldcode huiselijk geweld past geheel binnen het beleid van minister Rouvoet met zijn ‘integraal toezicht jeugd’ en zijn ‘elektronisch kind-dossier.’ De achterliggende gedachte is steeds, dat excessen niet voorkomen worden, doordat instanties langs elkaar heen werken. De oplossing is integratie in de vorm van het elektronisch delen van informatie en centrale waarschuwingssystemen.

Wat kun je daar nu op tegen hebben!

Nou, onder meer dat vertrouwelijkheid ondermijnd wordt. Wat je aan de ene hulpverlener toevertrouwd, kan binnen de kortste keren op straat liggen. Tussen instanties kan een kakofonie ontstaan die gemakkelijk tot stigmatisering leidt. Wat je aan de een vertelt, krijg je via de ander (maar half begrepen) terug. De meldingscode kan tot schandpaal verworden. Vertrouwen wordt op die manier geschonden.

De relevante vraag die niet gesteld, laat staan beantwoord wordt is daarom: Heeft een mens eigenlijk wel recht op vertrouwelijkheid? Wat is er in te brengen tegen de gedachte: Van mij mogen ze alles weten, ik heb niks te verbergen? In meer Christelijke termen gesteld: Voor een alwetende God kun je toch ook niks verbergen. Zo geformuleerd spitst de kwestie zich toe op  de vraag: Wat is nou het verschil is tussen God en Rouvoet? Waarom mag God alles weten en Rouvoet niet?

Het antwoord is – en ik denk dat Rouvoet dat niet wil bestrijden – God mag alles weten, omdat God in zijn barmhartigheid alles begrijpt. Rouvoet daarentegen begrijpt niet alles, en moet zich daarom ook niet met alles bemoeien.

Om CFO te worden, moet je CFO zijn

Naar aanleiding van Nova, 7 april 2009 

Ik heb de indruk dat, op enkele uitzonderingen na, de bestaande club bankiers het nieuwe beleid gaat uitvoeren. De zittende bankiers zouden onmisbaar zijn. Waarom? Omdat tot de profielbeschrijving van de functie hoort dat je de functie al uitoefent. De nieuwe CFO van ING was immers zo uniek omdat hij al CFO bij een andere bank was. Dat hij bij die andere bank best steken heeft laten vallen, doet daarbij blijkbaar niet ter zake. Belangrijk is dat de poel van potentiële kandidaten kunstmatig klein wordt gehouden. Want als het aanbod klein is …, juist ja, dan gaat de prijs (salaris + bonussen) omhoog. Vroeger was dat anders. Cees Maas is ooit bij het ministerie van Financiën weggekaapt om binnen 1 of 2 jaar klaargestoomd te worden tot voorzitter van de raad van bestuur van wat later ING is gaan heten. Blijkbaar was men toen van mening dat je helemaal geen CEO hoeft te zijn geweest om CEO te worden. Belangrijkste toen was dat je als bankier een degelijke boekhouder was die op de koop toe  ook nog een beetje kan leidinggeven. Maar als dat voldoende is, dan heeft dat als consequentie dat er legio goede bankiers te rekruteren zijn. En, hoe zat dat nou? Als het aanbod groot is … wat gebeurd er dan met de prijs?

Middelkoop slaat op subtiele wijze plank twee keer mis

Naar aanleiding van Nova, 6 april 2009 

De inslag van de raketten in Kamp Holland is volgens minister Van Middelkoop een grote schok, vooral omdat het zo rustig was afgelopen maanden en omdat er gewerkt is aan veiligheid. Met deze korte reactie weet de minister op subtiele wijze de plank toch weer mis te slaan.

Met zijn opmerking verrast te zijn dat de rust verstoord is, toont de minister zich een slecht soldaat die niet op de hoede is. Rust in een oorlog is immers betrekkelijk, omdat de vijand juist eropuit is je te verrassen. Overigens zo verrassend was de verbreking wan de rust ook weer niet, want elk jaar komt er na een relatief rustige winter een voorjaarsoffensief.

Met zijn opmerking geschokt te zijn omdat er zo hard gewerkt is aan de veiligheid, geeft de minister aan veiligheid als iets maakbaars te beschouwen. Veiligheid in een oorlogssituatie kan evenwel nooit gegarandeerd worden. Wat het resultaat van inspanningen is, kan dus niet voorspeld worden.

Los van de opmerkingen van de minister, vind ik het vreemd dat er blijkbaar ook door Van Uhm vanuit wordt gegaan dat het hier om toevallige treffers gaat. Met de mogelijkheid dat de Taliban dit voorjaar beter bewapend of beter getraind is wordt blijkbaar geen rekening gehouden.

Geen cultuurrelativisme maar interculturele rationaliteit

Naar aanleiding van Nova 4 april 2009

Het succes om vrouwenbesnijdenis te voorkomen is opmerkelijk. De argumenten achter de gedragsverandering  (mensenrechten, gezondheid, geloofsvragen) zijn rationeel genoeg om hun westerse afkomst te verraden. Toch lijken deze rationele argumenten gedragen te worden door de plaatselijke bevolking. Zij voelen zich als het ware eigenaar van deze argumenten. De vraag is hoe dit bereikt wordt. Uit de reportage zijn een viertal redenen te destilleren:

Ten eerste wordt niet geprobeerd individuen maar hele dorpsgemeenschappen te bereiken. Dat heeft als belangrijke voordeel dat het nieuwe inzicht geen tweedracht zaait binnen de dorpsgemeenschap en niemand wordt buitengesloten. Ten tweede maakt men gebruik van de bestaande gezagsstructuur van het dorp. Het dorpshoofd speelt immers een belangrijke rol bij het uitdragen van de gedragsverandering. Ook bij contacten met andere dorpen is belangrijk dat deze verlopen via het erkende gezag van het dorpshoofd. Ten derde is van niet te onderschatten belang dat de gemeenschap de nodige tijd  (3 jaar) krijgt om aan de gedragsverandering te wennen en dit op zijn consequenties te bezien. Veel ontwikkelingsprogramma’s mislukken waarschijnlijk doordat men na voorlichtingsprogramma’s te snel resultaat verwacht. Ten vierde is belangrijk dat de gedragsverandering geritualiseerd wordt in de vorm van een contract. Daardoor krijgt deze de status van verworvenheid.

Alles overziend lijkt de conclusie gerechtvaardigd dat rekening houden met een andere cultuur, niet betekent dat je je welgemeende  rationele argumenten maar beter thuis kunt laten. Je mag er blijkbaar op vertrouwen dat als je een andere cultuur in de gelegenheid stelt jou argumenten op hun eigen manier te toetsen, dat ze dan uiteindelijk tot dezelfde conclusie komen. Geen cultuurrelativisme dus, maar interculturele rationaliteit.

NAVO creëert haar eigen achilleshiel

Naar aanleiding van Nova 4 april 2009 

“Uiteindelijk had het principiële bezwaar van Turkije tegen Rasmussen ook gewoon een prijs,” kopt het NRC. Die prijs blijkt de functie van plaatsvervangend secretaris-generaal van de NAVO te zijn.

Van Balen bagatelliseert in Nova deze toezegging. Toch heeft deze als consequentie dat een moslim de NAVO leidt, als Rasmussen onverhoopt van de stoep valt en verkeerd terecht komt, of anderszins arbeidongeschikt wordt.

Nu kan de reactie wel zijn: “Nou en, een moslim is net zo goed als een Christen,” maar de vraag is of radicale moslims daar precies zo over denken. Misschien zien ze het wel als een buitenkans om via een aanslag op Rasmussen de NAVO naar hun hand te zetten, of om op deze manier op zijn minst om voor de nodige paniek te zorgen.

De NAVO zal dan in ieder geval kleur moeten bekennen. Of ze zegt dat de Turkse plaatsvervangend secretaris-generaal toch geen secretaris-generaal zal worden, of ze zegt dat een moslim secretaris-generaal geen enkel probleem is, ook niet nadat de zittende secretaris-generaal door moslimterroristen geëlimineerd is. Geen prettige keuze lijkt me zo.

Nu kan wel gezegd worden dat dit een spookbeeld is en dat het zo’n vaart niet zal lopen. Maar van een militaire organisatie verwacht ik toch dat ze haar verdediging onder alle omstandigheden op orde heeft, en zeker dat ze niet haar eigen achilleshiel creëert.

Asiel werkt als fuik

Het pobleem met asiel in het bijzonder, en met immigratie in het algemeen, is dat je naar buitenlanders toe niet dezelfde standaard kunt handhaven dan je naar inwoners wilt handhaven. Je kunt nu eenmaal niet van de hele wereld Nederland maken.

Een goed voorbeeld is het erkennen van pleegkinderen, zoals in de uitzending van Nova van 3 april 2009 besproken. Binnenlands bekeken beschouw je het als een verworvenheid dat anderen dan de natuurlijke ouders zich over kinderen ontfermen, en wil je die pleegouders ook zoveel mogelijk steunen. Als je evenwel net zo pleegouderschap van mensen in een asielprocedure steunt, dan breng je een oncontroleerbaar element binnen de procedure, dat regelrecht tot mensensmokkel aanleiding kan geven.

Niet alleen humaniteit maar ook handhaafbaarheid dient dus maatgevend te zijn bij het bepalen van de asielprocedure. De asielprocedure functioneert nu teveel als een fuik, waarbij het relatief gemakkelijk is om het land binnen te komen, maar waarbij het vrijwel onmogelijk is mensen weer het land uit te krijgen, ook als allang gebleken is, dat ze hier onterecht zijn en dat ze geen feitelijk gevaar lopen. Als ik staatssecretaris was, dan zou ik een commissie in het leven roepen over de vraag hoe dit fuikmechanisme te voorkomen.

Formeel wel of geen informeel contact?

Betreft: Nova 31 maart 2009 

Het interview met Van Aartsen was doorbijten. Hun eigen stad promotende burgemeesters zijn niet echt relevant voor wat op de Afghanistanconferentie gaande is. Interessant was dat Hillary Clinton na de conferentie formeel bevestigde dat er informeel contact is geweest met een delegatielid van Iran. Door dit formeel te bevestigen, is dit contact natuurlijk niet meer informeel. Dat kan opgevat worden als een schending van vertrouwen. Zo bezien is het niet verwonderlijk dat Iran vervolgens formeel liet weten dat er geen informeel contact met de VS is geweest. Is dit een kwestie van cultuurverschillen, of gewoon een beginnersfout van minister Clinton?

‘Of’ of ‘en?’

Naar aanleiding van: Pauw & Witteman 24 maart 2009 en NOVA 25 maart 2009

Opa’s en oma’s langer laten werken of het villabezit subsidiëren? Ik hou niet zo van dit soort tegenstellingen. Ze doen het goed voor de bühne, laten diverse details onderbelicht en vormen een oneigenlijke tegenstelling. Als beide maatregelen op termijn evenveel geld op te leveren, dan lijkt een keuze niet moeilijk. Maar is er wel een keuze?

Langer werken als het niet anders kan, daar kan ik mee leven. Ik begrijp ook dat verhoging van de pensioengerechtigde leeftijd een tweesnijdend zwaar is, dat tegelijkertijd leidt tot hogere opbrengsten en lagere kosten. Maar het hele werkvolk langer laten werken om een beperkt aantal villas te subsidiëren, dat lijkt mij geen verdedigbare keuze. Zeker als men zich bedenkt dat het beperken van de hypotheekaftrek voor welgestelden, nauwelijks ten koste gaat van de bestedingen.

Ik vermoed dat met de tegenstelling het breekijzer om de hypotheekaftrek open te breken gevonden is. Tot oktober kan Jongerius het gereedschap vrijelijk hanteren om aan de hypotheekaftrek te peuteren. Dat leidt bij huizenbezitters waarschijnlijk tot meer onrust, dan een snelle doorvoering van een maatregel, die voor de meeste eigenaren geen gevolgen heeft, zou hebben gehad. Als maar duidelijk wordt dat het enkel een beperkte aftrek is voor enkel de duurdere huizen, dan hoeft deze maatregel geen grote weerslag te hebben op de huizenprijzen in de lagere prijssegmenten.

Als dan toch aan de pensioengerechtigde leeftijd getornd moet worden, bijvoorbeeld omdat er dermate veel bezuinigd moet worden dat beperking van de hypotheekaftrek alleen onvoldoende is, waarom dan niet beginnen met een verhoging tot 66 jaar in 12 jaar, of een verhoging van 65,5 jaar in zes jaar (pensioengerechtigde leeftijd wordt per jaar met 1 maand verhoogd). Men heeft in beide gevallen nog ruim de tijd om te bezien hoe die maatregel uitpakt. Ontstaat er inderdaad een krapte op de arbeidmarkt voor 60-plussers, dan kan men de pensioengerechtigde leeftijd nog altijd verhogen tot 67 in 24 jaar.

Waarom asiel nodig als je niets te vrezen hebt?

Als zoveel parlementsleden en ministers de Afghaanse man in de reportage van NOVA 14 maart 2009 steunen, waarom heeft hij en zijn familie dan nog asiel nodig? Misschien liep hij in het verleden gevaar, maar nu niet meer. Of  hij schuldig of onschuldig is, kan ik aan de hand van de reportage onmogelijk beoordelen. Wel begrijp ik dat meneer lid is geweest van het onderdrukkende regime, en hij dit gegeven bij zijn asielaanvraag niet kenbaar heeft gemaakt.

In de reportage was hij omringt door zijn omvangrijke gezin. De vraag werd opgeworpen of dit gezin dan ook terug naar Afghanistan moeten. Mij lijkt de regel gerechtvaardigd dat wanneer familie in Nederland verblijfsrecht verkrijgt op basis van het asiel aan één persoon, dit recht op verblijf ook vervalt als het recht op asiel aan die persoon vervalt. Dat zou dan ook gelden voor minderjarige gezinsleden die in Nederland geboren zijn. Gezinshereniging werkt in die zin twee kanten op.

Wel vind ik dat ten aanzien van overplaatsing naar het land van herkomst coulance mag worden toegepast, met als doel een goede herstart in het land van herkomst mogelijk te maken. Als kinderen hun opleiding bijna af hebben, geef ze dan de gelegenheid deze af te ronden. Geef ook, indien nodig, een bedrag mee om herhuisvesting mogelijk te maken.

Het asiel kan als geslaagd worden beschouwd omdat de periode van levensgevaar overbrugd is. Het doel van asiel is namelijk mensen in levensgevaar veiligheid bieden. Als die veiligheid slechts tijdelijk bedreigt is, dan is ook slechts tijdelijk asiel nodig.

‘Keihard aanjagen’ als stoken met de voordeur open

In het interview in NOVA van 13 februari 2009 legt Vermeend niet meer uit, maar vertelt hoe het zit. In eerste instantie was die curator geneigd hem gelijk te geven. Misschien wel omdat hij Vermeend’s deskundigheid als macro-econoom niet in twijfel wilde trekken (een curator is geen macro-econoom). In de loop van het gesprek kreeg hij evenwel steeds meer bedenkingen bij Vermeend’s mateloze gedecideerdheid. In mijn ogen terecht want ‘keihard aanjagen’ klinkt leuk, maar met een open economie zoals die van Nederland verdwijnt zo’n 70% van de gegenereerde vraag direct naar het buitenland. Het is alsof je het huis verwarmd met de voordeur open. Aanjagen via overheidsbestedingen biedt met de  huidige Europese aanbestedingsregels ook slechts beperkt uitkomst. Even nadenken over geschikte maatregelen is daarom zo gek nog niet. Misschien komt er dan een beter idee uit dan ‘keihard aanjagen’

Mak maakt iedereen schuldig

In de aflevering van In Europa op 21 december 2008 over 1946 zegt Geert Mak tot twee keer toe: “Het was gebeurd en we hadden er allemaal bijgestaan.” Met deze retorische uitspraak slaagt Mak erin de schuld van de jodenvernietiging te generaliseren. “U bent ook schuldig, want u stond er ook bij.” Dat ik toen nog niet geboren was; dat ik geboren ben in een streek waar van oudsher weinig joden woonden; dat tijdens de oorlog het bestaan van concentratiekampen geenszins algemeen bekend was, dat doet er allemaal niet toe want Geert Mak heeft bepaald dat we er allemaal bijstonden. Lees verder “Mak maakt iedereen schuldig”

Duyvendak zou zijn zetel moeten inleveren

Ten aanzien van de reportage van Nova op 7 augustus 2008 met Duyvendak heb ik twee opmerkingen. Ik ben niet van mening dat iemand die een misdrijf heeft gepleegd niet verkozen zou mogen worden. Ik vind echter wel dat het aspirant Kamerlid en diens partij de kiezer duidelijk moeten informeren over het misdrijf en de aard daarvan. Als Duyvendak dus verder niets op zijn kerfstok heeft, mag hij wat mij betref  bij de volgende verkiezingen weer op de kieslijst geplaatst worden. Om de politiek geloofwaardig te houden, zou hij nu evenwel zijn zetel moeten inleveren. Lees verder “Duyvendak zou zijn zetel moeten inleveren”