De heer Wijffels wordt in de uitzending van 19 september 2010 van Buitenhof gepresenteerd als een wijs man. Des te vleiender voor mij dat hij gebruik maakt van een eerder door mij gelanceerd model om het politieke speelveld langs twee of drie assen te verdelen. Een korte versie van de tweeassige versie staat vermeld op de website van Buitenhof als reactie van de kijker op de uitzending van 25 oktober 2009. Ook de aard van de assen is dezelfde, al gebruikt Wijffels andere namen. Naast de traditionele links-rechts as noemt Wijffels de sociaal-culturele as, waaronder ondermeer immigratie en integratie vallen. Ik duid deze as aan de hand van de polen nationaal-internationaal. De duurzaamheids-as heb ik eerder aangeduid met de tegenstelling tussen grijs-groen.
Hoewel de heer Wijffel dus hetzelfde denkkader gebruikt als ik, komt hij tot andere conclusies. Om te beginnen merkt hij niet op dat een combinatie van links beleid met een steviger beleid ten aanzien van immigratie/integratie onmogelijk is omdat links (SP, PvdA, GroenLinks en D’66) onderhandelingen met de PVV over een regeerakkoord uitsluit. Een steviger immigratie/integratie-beleid moet dus wel over rechts. Verhagen wordt door links als het ware naar rechts gedreven.
Verder ben ik minder somber over medewerking door het CDA aan een kabinet met gedoogsteun van de PVV dan Wijffels, en wel om twee redenen: (1) Omdat de PVV niet deelneemt aan het kabinet is de rechtsstatelijkheid van het te voeren beleid gewaarborgd. De PVV heeft weliswaar invloed op het beleid, maar zit niet aan de knoppen. Ook vanuit conservatief oogpunt bezien, is dit te verdedigen omdat de PVV immers een te jonge partij is om haar nu al regeringsmacht te geven. (2) Hoewel er nog geen onderhandelingsresultaat ligt, is het mijn inschatting dat het met de rechtsheid van het te verwachten beleid wel mee zal vallen. De VVD is in weerwil van de verkiezingsretoriek niet zo’n heel rechtse partij en bovendien zullen zowel CDA als PVV beiden hun krachten aanwenden om de VVD-eisen op diverse punten verder naar het midden toe bij te stellen.
Ook over wat de electorale consequenties zijn voor het CDA van een kabinet met gedoogsteun van de PVV verschil ik van mening met de heer Wijffels. Volgens mij zou het best eens zo kunnen zijn dat de PVV voor kiezers minder aantrekkelijk wordt naarmate een steviger immigratie/integratie-agenda meer wordt uitgevoerd. Wat wel nodig is, is dat het CDA blijft staan voor de genomen beslissingen en niet in een daaropvolgend kabinet de touwtjes weer evenzo lief overgeeft aan de links, zoals Balkenende heeft gedaan. Het CDA moet zich consequenter profileren als een conservatieve partij, hetgeen iets anders is als een rechtse partij, en ook iets anders dan een ouderwetse partij.
Door het politieke speelveld langs twee assen ofwel vier kwadranten te verdelen, erkent Wijffels dat de PVV een punt heeft. Ook hij spreekt zich uit voor een steviger beleid op het gebied van immigratie en integratie. Hoe evenwel met de huidige verkiezingsuitslag en de boycot van de PVV door links, aan dit punt vorm te geven?
Het CDA zou moeten proberen de postmoderne kiezer aan te spreken, niet alleen omdat daar de meeste electorale winst te halen is, maar ook omdat het postmodernisme in essentie een conservatieve filosofie is.